STAUM

Sayısal Takograf Araştırma ve Uygulama Merkezi

Çağrı Merkezi | 444 9 559

1. Sayısal Takograf nedir?
Sayısal takograf karayolu ile yolcu ve eşya taşımacılığı yapan ticari araçlarda kullanılan bir kontrol cihazı olup; temelde yazıcı içeren araçtaki takograf cihazı, kartlar için iki yuva ve ekrandan oluşur. Güvenli bir sensör üzerinden vites kutusuna bağlanır. Araçtaki takograf cihazı sistemin beynidir. Yığın belleğinde sürücülerin sürüş periyotlarını ve görevlerini 12 ay boyunca tutabilme yeteneğine sahiptir. Aynı zamanda polis tarafından ulaşılmak istendiğinde, hatalara ilişkin bilgileri, sistemi tahrif etmeye yönelik girişimleri, hız sınırı ihlallerini, kalibrasyon ayrıntılarında hafızasında tutar. Sayısal takograf akıllı kartlarla çalışır. Sürücüler, şirketler(operatörler), servisler(takograf kalibrasyon merkezleri) ve denetim görevlilerinin(Polis gibi ) özel ihtiyaçlarına göre ayrı akıllı kartlara sahiptir. Bu kartlar kullanıcılarına araçtaki takograf cihazındaki bilgilere ulaşma ve/veya kullanma olanağı sağlar

2. Sayısal takograf kullanmak ne zamandan beri zorunlu hale gelmiştir?
Sayısal takograf, AB’de 1 Mayıs 2006’dan beri tüm yeni kayıt olmuş araçlarda zorunludur. Bu tarihten önce kayıt olmuş ve analog takograf takılı araçlar için herhangi bir uyarlama zorunluluğu yoktur. Ülkemiz gibi AETR anlaşmasına taraf ülkelerde ise söz konusu uygulama 16 Haziran 2010 tarihinden itibaren zorunlu hale gelmiştir.

3. Geleneksel analog takograf takılı bütün araçlardaki cihazların sayısal takograflarla değiştirilmesi zorunlu mudur?
Taşımacılık sektöründe dijital takografa geçiş sürecinine ilişkin takvim tamamlanmış olup, 01/10/2021 tarihi itibariyle bütün araçlarda dijital takograf bulundurulmaktadır.

4. Sürücü kartı nedir?
Sayısal takograf donanımlı bir aracı kullanırken her gün kullanılması gereken akıllı karttır.

5. Sürücü kartına başvuru koşulları nelerdir?
Ulusal ve uluslararası ticari eşya ve yolcu taşımacılığı yapan taşıtlarda çalışan sürücülerden SRC1, SRC2, SRC3, SRC4 ya da SRC5 belgesine sahip her sürücü sayısal takograf kartına başvuru yapabilecektir.

6. Kartlar ne kadar süre için geçerlidir?
Sürücü ve şirket kartları beş yıl, denetim kartları iki yıl ve servis kartları bir yıl geçerli olacaktır.

7. Kartlar için başvuru ücretleri nedir?
Sayısal takograf kart ücretlerinde, her yıl yeniden değerleme oranında artış sağlanmakta olup, güncel ücretler http://staum.tobb.org.tr/WEB/duyurular.xhtml?i=1 sayfasında yayımlanmaktadır.

8. Birden fazla sürücü kartı alabilir miyim?
Hayır.

9. Sürücü kartım hatalıysa, kaybolursa veya çalınırsa ne olur?
Sürücü, kartın kaybolması, çalınması ya da hatalı olduğunun fark edilmesi halinde 7 takvim günü içerisinde yeni kart için başvurmalıdır.
Kart verme otoritesi geçerli bir başvuru aldığı andan itibaren 5 gün içerisinde yeni bir kart vermekle yükümlüdür.

10. Sayısal takograf kartında saklanan bilgileri ekranda görebilir miyim, çıktı alıp yükleyebilir miyim?
Evet. Bilgiler takografın ekranında görüntülenebilir, araçtaki takograf cihazı üzerinden ya da yazıcıya bağlı bilgisayar kullanan bir kart okuyucu ile çıktı alınabilir veya araçtaki takograf cihazı ya da uyumlu başka bir cihaz ile indirilebilir.

11. Şirket kartı nedir?
Şirketin yerleşik olduğu ülkedeki yetkili otorite tarafından, takograf hafızasında saklanan bilgiyi indirmek ve yetkisiz ulaşımı engellemek için şirkete ait bilgileri kilitlemek amacıyla, taşımacılık şirketine verilen karttır.

12. Bir şirket birden fazla şirket kartı alabilir mi?
Evet.

13. Araçtaki takograf cihazı düzenli olarak kontrol edilmeli midir?
Evet. Sayısal takograflar onaylı servisler tarafından en azından 2 yılda bir kontrol edilmelidir.

14. Sayısal takograflardaki bilgilerin arşivlenmesi gibi bir zorunluluk var mıdır?
Evet. Şirketler hem sürücü kartlarının bilgilerini hemde araçtaki takograf cihazlarının bilgilerini en az bir yıl saklamak zorundadır. Dolayısıyla düzenli olarak bilgileri kartlardan ve cihazlardan kopyalamalıdırlar.

15. Servis kartı nedir?
Temel olarak sayısal takografların takılması, açılması, kalibre edilmesi,kontrolü ve bilgi yüklenmesi için, onay almış servislere ve/veya servislerin montajcılarına verilen akıllı kartlardır.

16. Kimler servis kartı alabilir?
Sadece sayısal takograf için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan onay almış yetkili servisler servis kartı alabilir.

17. Servisler birden fazla kart alabilir mi?
Evet.

18. Başvuru sistemine nasıl erişilir?
Başvurunuzu kayıt merkezine gitmeden internet üzerinden http://staum.tobb.org.tr adresinden ulaşacağınız başvuru ekranı aracılığıyla yapabilirsiniz. Açılan sayfada, en sağdaki “Giriş Yapmak için Lütfen Tıklayınız” butonuna tıklayarak, ekranda çıkan hata mesajını OK diyerek kapatın ve yan sekmede açılan ArkSigner sayfasını kapatınız. Sol tarafta yer alan E-devlet seçeneğinden kimlik doğrulaması yapmak suretiyle sayısal takograf kart başvuru sistemine erişebilirsiniz. Ardından, işlem yapmak istediğiniz kart tipini seçerek ilerleyiniz.

19. Sayısal takograf kart başvurusunda bulundum. Ödeme numaramı sistem üzerinden nasıl öğrenebilirim?
Başvurunuzu tamamladıktan sonra, yönlendirilen ekranda yer alan bilgiler arasında “Ödeme Numarası” da mevcuttur ya da kimlik doğrulaması yaparak uygulamaya eriştikten sonra sol kolonda yer alan “Mevcut Başvurular” butonuna tıkladığınızda ödeme numaranıza erişebilirsiniz.

20. Sürücü kartı başvurusu nasıl yapılır?
Başvuru işlemi,
• Başvuru sahipleri tarafından internet adresinden,
veya
• Kayıt merkezleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
İnternet üzerinden http://staum.tobb.org.tr adresinden başvuru ekranına ulaştıktan sonra, sağ üst köşede yer alan “Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra, işlem yapılmak istenen kart tipini (sürücü) seçiniz. Açılan sayfada sol kolonda yer alan “Yeni kart başvurusu için tıklayınız.” seçeneğine tıklayınız. Bilgilendirmeyi oku “Okudum Onaylıyorum” kutucuğunu işaretleyiniz ve İleri butonuna tıklayınız. Başvuru için talep edilen bilgileri doldurduktan, fotoğraf-imza yükledikten ve kontrolünü sağladıktan sonra “Başvuruyu Tamamla” butonuna tıklayınız. Başvuru tamamlandıktan sonra yönlendirilen ekranda “Başvuru Durumu”, “Ödeme Numarası”, “Ödeme Durumu” bilgileri yer almaktadır. Ekranda yer alan “Ödeme Numarası” bilgisi ile ödemenizi yapınız. Başvurunuzu kayıt merkezine giderek tamamlamak istiyorsanız, kayıt merkezine giderken sisteme yüklenmek üzere 1 adet biyometrik fotoğraf ve beyaz bir kağıda kalın uçlu bir kalemle atılmış imzanızı yanınızda götürünüz. Kayıt merkezinde başvurunuzun tamamlanmasının ardından, size verilecek ödeme numaranız ile ödeme yapınız.

21.Sayısal takograf sürücü kartı ikame başvurusu nasıl yapılır?
İkame işlemi,
• Başvuru sahipleri tarafından internet adresinden,
veya
• Kayıt merkezleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
İnternet üzerinden başvuru yapmak için öncelikle https://staum.tobb.org.tr/WEB/index.xhtml giriniz. İkame başvuru işlemi için “Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yaptıktan sonra, “İkame Başvurusu” butonuna tıklayınız. Başvuru için istenen bilgi ve belgeleri girdikten sonra, ”Başvuruyu Tamamla” sekmesinde, başvuruya ait bilgilerinizi kontrol ediniz. ”Başvuruyu Tamamla” butonuna tıklayınız. Bu işlemin ardından, STAUM Merkez tarafından belirlenecek ödeme tutarı ile birlikte ödeme numarası cep telefonunuza sms olarak iletilecektir.

22.İkame başvurusu yaparken hangi belgeler talep edilmektedir?
Sisteme yüklenmesi gereken belgeler, ikame sebebine göre değişiklik göstermektedir.
• Kayıp-Kayıp kart tutanağı
• Çalıntı-Çalıntı tutanağı
• El konulma-El konulma tutanağı
• Mücbir sebep-Yaşanan olaya ilişkin tutanak
• Ad/soyad/doğum yılı vb. değişikliği-Dilekçe

23. İlgili bankaya gidildiğinde ödeme yapılamamaktadır. Neden?
İkame kart başvurularında STAUM Merkez tarafından ödeme tutarı belirlenmedikçe ödeme numarasına ödeme yapılamamaktadır. Başvuru yapıldıktan sonra Kayıt Merkezi kontrolünden geçer ve STAUM Merkez tarafından ödeme tutarı belirlenir ve başvuru sahibine sms ile bildirildikten sonra ödeme yapılabilir.

24. Yeni sistem devreye girmeden önce ödeme yaptım. Başvurumu nasıl tamamlarım?
Kimlik doğrulayarak başvuru sistemine (https://staum.tobb.org.tr/WEB/login.xhtml) eriştikten sonra size gönderilen sms metninde ve “Başvurunuzda Düzeltilmesi Gereken Alanlar” kısmında belirtilmiş olan reddedilen alanlar için güncelleme yapınız. “İleri” butonuna tıklayınız. Fotoğraf ve imzanızı yükleyerek “Güncellemeyi Tamamla” butonuna tıklayınız.

25. Yenileme kart başvurusunu ne zaman ve nasıl yaparım?
Sayısal takograf kartınızın geçerlilik süresinin bitmesine 45 (kırk beş) gün kala yenileme başvurusu yapabilirsiniz. İnternet üzerinden http://staum.tobb.org.tr adresinden başvuru ekranına ulaştıktan sonra, sağ üst köşede yer alan “Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra, işlem yapılmak istenen kart tipini (sürücü) seçiniz. Açılan sayfada sol kolonda yer alan “Yeni/yenileme kart başvurusu için tıklayınız.” seçeneğine tıklayarak ilerleyiniz.

26. Eski sistem üzerinde sayısal takograf kart başvurusu yaptım, ödeme numaram ile yeni sistem üzerinde başvuru yapabilir miyim?
Kimliğinizi doğrulayarak başvuru sistemine (https://staum.tobb.org.tr/WEB/login.xhtml) eriştikten sonra “Başvurunuzda Düzeltilmesi Gereken Alanlar” kısmını görüntüleyiniz.” Başvurunuza ait bilgileri güncellemek istiyorsanız lütfen tıklayınız.” butonuna tıklayınız. Size gönderilen sms metninde ve “Başvurunuzda Düzeltilmesi Gereken Alanlar” kısmında belirtilen alanlar (fotoğraf ve imza) için bilgileri güncelleyiniz. “Güncellemeyi Tamamla” sekmesinde, bilgilerin son halini kontrol ediniz. “Güncellemeyi Tamamla” butonuna tıklayınız.

27. Sayısal takograf sürücü kartı başvurusu sırasında sisteme yükleyeceğim fotoğraf ve imzanın özellikleri neler olmalıdır?
Biyometrik fotoğraf özellikleri:
• Biyometrik fotoğraf ülkelerin vize başvuruları ve pasaportlar için konsolosluklar, büyükelçilikler veya başkonsolosluklar tarafından istenilen, belli ölçüleri ve özellikleri olan fotoğraftır.
• Biyometrik fotoğraf boyutları 3,5cm x 4,5cm olarak belirlenmiştir.
• Fotoğraf, yüzün iki tarafı da tam olarak görünecek şekilde cepheden çekilmelidir, tebessüm edilmemelidir.
• Arka zemin düz ve beyaz renkte ya da açık bir kontrast renkte olmalıdır. Renkli ve desenli zeminler kabul edilmeyecektir.
• Fotoğraf, aşırı koyu, aşırı açık ya da yüzün bir tarafını karanlık bırakacak şekilde çekilmemelidir.
• Fotoğrafta gözler tam olarak görülmelidir. Güneş gözlüğü ile çekilen veya gözlük camında parlama olan resimler geçersizdir.
İmza özellikleri:
• Arka zemin düz ve beyaz renkte ya da açık bir kontrast renkte olmalıdır. Renkli ve desenli zeminler kabul edilmeyecektir.
• İmzanın görüntüsü aşırı koyu, aşırı açık ya da karanlık olmamalıdır.
• İmza, renk farketmeksizin kalın uçlu kalemle atılmalıdır.

28. Başvurum reddedildi, ne yapmam gerekir?
Başvurunuz reddedilip SMS ile tarafınıza bilgilendirme yapıldıktan sonra “Başvuru Bilgi Güncelleme” alanına tıklayıp ilgili alanlar için gerekli güncellemeyi yapmanız gerekmektedir. Kimliğinizi doğrulayarak başvuru sistemine (https://staum.tobb.org.tr/WEB/login.xhtml) eriştikten sonra başvuru bilgilerinizdeki hatalı alanları “Başvurunuzda Düzeltilmesi Gereken Alanlar” kısmından görüntüledikten sonra güncelleyebilirsiniz.

29. Sayısal takograf sürücü kartı ücretini yatırmak için bankaya gittiğimde başka biri adına ödeme çıkmaktadır. Bu durumda ne yapmam gerekir?
Söz konusu durumu staum@tobb.org.tr adresine e-posta ile bildirmeniz gerekmekte olup, atılan e-posta üzerinden sizlere yönlendirmede bulunulacaktır.

30. Sayısal takograf kartı başvurumdan vazgeçtim. Ücret iadesi işlemini nasıl başlatırım?
Ücret iadesi işlemi, kart üretim süreci tamamlanmadığı müddetçe gerçekleştirilebilmektedir. Ücret iadesi talebiniz için, başvuru esnasında belirlediğiniz kayıt merkezine iade istediğiniz kart cinsine göre gerekli belgeleri yanınızda bulundurarak gitmeniz gerekmektedir. Bu belgeler şu şekildedir:
• Neden ücret iadesi talep ettiğinize dair ıslak imzalı bir dilekçe (Bakanlık tarafından ücret iadesi yapılacak hesap numarası, IBAN ve diğer bilgilerin yanısıra açık adres, telefon numarası ve TCKN dahil olmak üzere mükellefin kişisel bilgilerini de içermelidir.)
• Dekont aslı,
• Aslı veya aslı gibidir onaylı imza sirküleri/imza beyannamesi (yetki belgesi sahibi firmalar için imza sirküleri, şahıslar ve şahıs firmaları için imza beyannamesi),
• Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi (tüzel kişiliğe sahip firmalardan istenmektedir).
Belgelerin eksiksiz TOBB’a gönderilmesini takiben, Bakanlık tarafından yapılacak kontrollerin ardından iade işlemi dilekçede beyan edilen hesap numarasına yapılır.

31. Kart başvurusu yaptıktan sonra tahmini olarak kaç gün içinde kart tarafıma ulaşır?
Sayısal takograf uygulaması kapsamında başvuru işlemi usulüne uygun ve eksiksiz olarak tamamlandıktan sonra yapılan başvuruların mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırılması için gerekli hassasiyet ve özen gösterilmektedir.

32. Yabancı uyruklu şahıslara sayısal takograf kartı verilebilir mi?
Ülkemizde yabancı uyruklu şahıslara Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından aldıkları çalışma izin belgelerinin geçerlilik süresi boyunca geçerli olacak şekilde Mesleki Yeterlilik Belgeleri verildiğinden, bahse konu şahısların Mesleki Yeterlilik Belgeleri sayısal takograf sürücü kartı başvurularında esas alınmaktadır.

33. Şirket kartı başvurusu nasıl yapılır?
Başvuru işlemi,
• Başvuru sahipleri tarafından internet adresinden,
veya
• Kayıt merkezleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
İnternet üzerinden http://staum.tobb.org.tr adresinden başvuru ekranına (şirket yetkilisi olarak) ulaştıktan sonra, sağ üst köşede yer alan “Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra, işlem yapılmak istenen kart tipini (şirket) seçiniz. Açılan sayfada sol kolonda yer alan “Yeni kart başvurusu için tıklayınız.” seçeneğine tıklayınız. Bilgilendirmeyi oku “Okudum Onaylıyorum” kutucuğunu işaretleyiniz ve İleri butonuna tıklayınız. “Şirket Bilgileri” sekmesinde, “Şirket Adı” ve “Vergi Numarası” bilgilerini kontrol ederek “İleri” butonuna tıklayınız. Başvuru için talep edilen bilgileri doldurduktan ve sistemde gömülü olan taahhütnameyi doldurduktan sonra “Başvuruyu Tamamla” sekmesinde, başvuruya ait bilgileri kontrol ediniz, “Başvur” butonuna tıklayınız.
Başvuru kayıt merkezinde tamamlanmak isteniyorsa; şirket yetkilisi tarafından şahsen kayıt merkezine gidilmelidir.

34. Sayısal takograf şirket kartı başvurusu sırasında sehven fazla kart başvurusunda bulundum. Ne yapmam gerekir?
Söz konusu durumu staum@tobb.org.tr adresine e-posta ile bildirmeniz gerekmekte olup, atılan e-posta üzerinden sizlere yönlendirmede bulunulacaktır.

35. Şahıs işletmesi/şirketi olarak sektörde faaliyet göstermekteyim. Şirket kartı başvurusu nasıl yapabilirim?
Başvuru sahibi olarak kimlik doğrulamasının ardından “Şirket Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. İşlem yaptırmak istediğiniz şirketi seçiniz. Eğer aradığınız şirketi ekranda göremediyseniz “TCKN”niz ile sorgulama yapınız. Ardından, başvuru için talep edilen bilgileri doldurduktan ve sistemde gömülü olan taahhütnameyi doldurduktan sonra “Başvuruyu Tamamla” sekmesinde, başvuruya ait bilgileri kontrol ediniz, “Başvur” butonuna tıklayınız.

36. Sayısal takograf şirket başvurusu sırasında şirkete ait mersis numarası girdiğimizde listede şirket adı çıkmamaktadır. Ne yapmam gerekir?
Kimliği doğrulanan kişi, şirket yetkilisi olmalıdır. Sadece, şirketin yetkili tarafından başvuru işlemi gerçekleştirilebilmektedir.

37. Şirket kartı başvurusu sırasında doldurulması talep edilen taahhütnamede nelere dikkat edilmelidir?
Sayısal takograf şirket kartı başvurusu için, taahhütname üzerinde beyan edilen bütün bilgilerin doğru/eksiksiz olmasına dikkat edilmelidir. Şirket için önceden alınmış bir şirket kartı var ise “Şirkete ait aktif kart numarası” alanı muhakkak doldurulmalıdır. Ancak, sistemin verdiği yeni kart numarası değil, fiziksel olarak elinizde bulunan şirket kartı üzerinde yer alan (5b) 16 haneli kart numarası girilmelidir.

38. Servis kartı başvurusu nasıl yapılır?
İnternet üzerinden http://staum.tobb.org.tr adresinden başvuru ekranına (servis sahibi olarak) ulaştıktan sonra, sağ üst köşede yer alan “Kart İşlemleri” butonuna tıklayınız. E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra, işlem yapılmak istenen kart tipini (servis) seçiniz. Açılan sayfada sol kolonda yer alan “Yeni kart başvurusu için tıklayınız.” seçeneğine tıklayınız. Bilgilendirmeyi oku “Okudum Onaylıyorum” kutucuğunu işaretleyiniz ve İleri butonuna tıklayınız. “Şirket Bilgileri” sekmesinde, “Servis Adı” ve “Servis Onay Numarası” bilgilerini kontrol ederek “İleri” butonuna tıklayınız. Talep Edilecek Kart” sekmesinde, adına yeni kart başvurusunda bulunulacak yetki belgeli servis personelinin T.C. Kimlik Numarasını giriniz. “İleri” butonuna tıklayınız. “Başvuruyu Tamamla” sekmesinde, başvuruya ait bilgileri kontrol ediniz, “Başvur” butonuna tıklayınız.
Başvuru kayıt merkezinde tamamlanmak isteniyorsa; servis sahibi tarafından şahsen kayıt merkezine gidilmelidir.

39. Servis kartı başvurusu sırasında servise ait vergi numarası girdiğimizde listede servis adı çıkmamaktadır. Başvurumu nasıl tamamlayabilirim?
Kimliği doğrulanan kişi, servis sahibi olmalıdır. Sadece, servisin sahibi tarafından başvuru işlemi gerçekleştirilebilmektedir.

40. Servis kartı şifre talebinde nasıl bulunabilirim?
“Şifre Talep” menüsü, kart üretildikten sonra aktif olacaktır. (Adına kart talebinde bulunulan yetkili teknik personel olarak) E-devlet üzerinden kimlik doğrulaması yaptıktan sonra, işlem yapılmak istenen kart tipini (servis) seçiniz. Açılan sayfada sol kolonda yer alan “Şifre Talebi” seçeneğine tıklayınız. Cep telefonu üzerinden yapılacak doğrulamanın ardından, “Şifre Talebinde Bulun” butonuna tıklayınız ve doğrulanan cep telefonuna sms gelmesini bekleyiniz.

41. Servis kartı şifre talebi kim tarafından yapılır?
Servis kartı şifre talebi, adına kart talebinde bulunulan yetkili teknik personel tarafından gerçekleştirilebilmektedir. Servis sahibi (aynı zamanda o servisin yetkili teknik personeli değil ise) için “Pin Talebi” butonu aktif olmamaktadır.

42. Kaç adet servis kartı başvurusu yapılabilir?
Servisin sahip olduğu yetkili teknik personel adedince kart başvurusunda bulunulabilir.

43. Servisimin adının kart üzerinde farklı görünmesinin sebebi nedir?
Kartın üzerinde yer alan “servis adı” bilgisi, servisin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın sisteminde yer alan maliye kayıtlarındaki resmi adıdır ve kartın üzerine bu bilgi basılır. Servis sahibi olarak, kart üzerine basılan adı değiştirmek istiyorsanız, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile iletişime geçmeniz gerekmektedir. Servis adını ise maliyeye başvurup değiştirebilirsiniz. Sonrasında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na servis adını güncelletmek üzere başvurabilir, ardından servis kartı başvurusunda bulunabilirsiniz.

44. Sayısal takograf uygulamasının zorunlu olduğu, AETR anlaşmasına taraf ülkeler hangileridir?
Almanya, Andorra, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belarus, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ermenistan, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, İsviçre, İspanya, İtalya, Karadağ, Kazakistan, Kıbrıs Rum Kesimi, Letonya, Liechtenstein, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Makedonya, Malta, Moldova, Monako, Norveç, Özbekistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, San Marino, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna, Yunanistan